نویسندگان

• ساقی نورایی
• حورا بحرالعلوم
• سعید امین زاده

تهران، پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و زیست فناوری، پژوهشکده زیست فناوری صنعت و محیط‌زیست، گروه مهندسی زیست فرایند

چکیده

آیا پروتئین‌های موجود در سطح سلول‌ها دلیل این موضوع هستند که بخش خاصی از مردم بیشتر در معرض ابتلا به کووید-19 هستند؟
از بین افرادی که بیماری آن‌ها تأیید شده است، افرادی مبتلا به بیماری انسداد شریان قلب یا دیابت بیش از سایرین در صورت ابتلا به کووید-19 در معرض خطر مرگ هستند. جانیس لونگ[1] از دانشگاه بریتیش کلمبیا کانادا معتقد است: افراد با اختلالات ریه مانند بیماری مزمن انسدادی ریوی (COPD) و افراد سیگاری نیز در معرض خطر بیشتری قرار دارند. برای درک بهتر ویروس، بایستی روی پروتئینی به نام ACE2(Angiotensin Convertor Enzyme2) متمرکز شد. کرونا ویروس‌ها برای ورود به سلول‌ها به این گیرنده‌ی پروتئینی موجود در سطح سلول‌ها متصل می‌شوند. این گیرنده‌ها در سلول‌های بینی، ریه و روده وجود دارند. تفاوت در میزان این پروتئین‌ها در افراد مختلف ممکن است بتواند توضیحی باشد مبنی بر این‌که چرا برخی از افراد نسبت به کووید-19 آسیب‌پذیرترند. وقتی لونگ و همکارانش نمونه‌ی بافت ریه‌ی افراد داوطلب را مورد مطالعه قرار دادند، دریافتند که سلول‌های افراد سیگاری و افرادی که مبتلا به بیماری مزمن انسداد ریوی COPD هستند تعداد گیرنده‌های ACE2 بیشتری تولید می‌کند (medRxiv, doi.org/dqx2). لونگ معتقد است که این دلیلی بر احتمال ابتلای این افراد به عفونت شدید کووید-19 می‌باشد. لونگ اذعان می‌گوید:"اگر تنها به یک دلیل برای سیگار نکشیدن احتیاج دارید؛ این دلیل کافی است". همچنین به نظر می‌رسد افرادی که مبتلا به دیابت می‌باشند نیز ACE2 بیشتری در سلول‌های خود بیان می‌کنند؛ اما هنوز نحوه تأثیر سطح ACE2 در عفونت‌های کرونا ویروسی مشخص نشده است.
" افرادی که مبتلا به بیماری‌های شریان‌های قلبی و دیابت هستند بیشتر در معرض مرگ با کووید-19 هستند "

ذرات جدید coronavirus، به رنگ قرمز، در حال خروج از یک سلول آلوده
این مقاله ترجمه ای است از:
Does a cell protein explain Covid-19 severity?
Jessica Hamzelou, 11 April 2020, New Scientist, 9.
ارتباط بین مرگ‌ومیر با کووید-19، دیابت و بیماری‌های قلبی-عروقی و قلبی باعث نگرانی در مورد داروهای مهارکننده‌ی ACE شده است. این داروها که برای درمان فشارخون بالا در بیماران مبتلا به انسداد عروق، بیماری‌های قلبی و دیابت، تجویز می‌شوند به این صورت عمل می‌کنند که آنزیم ACE را مورد هدف قرار می‌دهند -پروتئین دیگری که در کنار ACE2 و همانند آن در تنظیم فشارخون عمل می‌کند. در یک مطالعه که توسط Yong Xiong و همکاران در بیمارستان زونگنان از دانشگاه ووهان چین روی 106 نفر مبتلا به کووید-19 انجام شد؛ مشخص نمود که در بیماران دارای فشارخون، دیابت و یا بیماری‌های قلبی_ عروقی، مدت زمان بهبودی عفونت ناشی از کووید-19 طولانی‌تر است.
این تیم پیشنهاد می‌دهند که مصرف داروهای مهارکننده‌ی ACE توسط برخی از این بیماران ممکن است باعث افزایش سطح ACE2 در بدن آن‌ها شده که فرصت خوبی برای نفوذ ویروس کرونا به درون سلول‌های بدن این افراد می‌دهد. این پژوهش‌ها به‌طور قطع چنین اتفاقی را حتمی نمی‌دانند(medRxiv, doi.org/dqx3). به عبارت دیگر نمی‌توان به‌طور قطع اذعان داشت که سطح ACE2 مسئول رخداد علائم شدیدتر این بیماری است. همچنین مشخص نیست که آیا مصرف نکردن مهارکننده‌های ACE برای این افراد اثرات سویی ایجاد می‌کند یا خیر. به همین صورت هنوز ارتباط سطح ACE2 با ‌شدت علائم و اثر منفی مهارکننده‌های ACEمشخص نیست. تنها چیزی که می‌توان تاکنون با اطمینان گفت این است که افراد با این شرایط خاص در معرض خطر بیشتری برای مرگ با کووید-19 هستند و این افراد احتمالاً سطح ACE2  بالاتری داشته همچنین داروهای مهارکننده ACE را مصرف می‌کنند.
چون هیچ‌ مطالعه‌ی بالینی تاکنون نشان نداده است که مهارکننده‌های ACE ریسک کووید-19 را افزایش می‌دهد یا خیر، سازمان‌های بسیار ازجمله اتحادیه‌ی قلب آمریکا و آژانس دارویی اروپا پیشنهاد کرده‌اند که کسانی که این داروها را تجویز می‌کردند همچنان می‌توانند به این روند ادامه دهند. درنهایت ACE2 ممکن است هدف مناسبی برای طراحی داروهای محدودکننده عفونت با این ویروس باشند؛ اما بی‌خطر بودن اثر مداخله‌ بر روی این پروتئین مشخص نیست. مطالعات متعدد در موش‌ها نشان می‌دهد که ACE2 نقش مهمی درترمیم آسیب‌ها در ریه‌ دارد و بنابراین جلوگیری از عملکرد آن می‌تواند بهبودی را به تعویق بی‍اندازد.
ژوزه اُردُواس-مونتانز (Jose Ordovas-Montanes) از بیمارستان کودکان بوستونِ ماساچوست معتقد است: "به علت کم بودن اطلاعات در مورد ACE2 نمی‌توان به صورت قطع تصمیمی هوشمندانه در این مورد اتخاذ کرد".
 

[1] Janice Leung

کلیدواژه‌ها

• پروتئین های سلولی
• عوامل خطر
• کووید-19