مجله زیست شناسی ایران

سرقت ادبی در تحقیق و انتشارات علمی و راه جلوگیری از آن

نویسنده

دانشگاه تهران

چکیده

کیفیت بر اساس شواهد کافی ارزیابی می شود، در حالی که بهترین نتایج پژوهش با دانش علمی محقق می شود. اطلاعات موجود در یک کار علمی باید همواره بر اساس شواهد علمی باشد. رهنمون ها برای یک تحقیق علمی صادقانه باید بر اساس نتایج واقعی طراحی شود. تحقیق پویا و استفاده از روش های صحیح کار علمی باید از تمرین های هر روزه و مبانی تحقیق منشا گیرد. کار اصیل باید دارای منابع اطلاعاتی درست، با اهداف تحقیقی با تعریف واضح و روش های کاری قابل پذیرش برای سوال های مطالعه باشد. هنگام انتخاب روش ها لازم است رضایت بیماران/پاسخ دهندگان جهت فراهم کردن داده ها برای اجرای طرح یا آنچه رضایت اگاهانه نامیده می شود، به دست آورده شود. نتایج حقیقی تنها با تلاش های خود به دست می آید، از آنها نتیجه گیری می شود و در نهایت یک تفسیر علمی معتبر به دست می دهد. تمام یا بخشی از متن ممکن است از منابع دیگر کپی شود و به عنوان نتایج مطالعات دیگر علامت گذاری شود. کارشناسی و ادبیات علمی مرتبط که عمدتا از انتشارات موجود در پایگاه های داده زیست پزشکی گرفته شده اند  برای کار علمی با کیفیت بالا ضروری است. ادبیات علمی به مقالات علمی، تخصصی و مروری، گزارش های موردی از بیماری در جریان کار  پزشکی اطلاق می شود اما دانش همچنین می تواند از سخنرانی های علمی و کارشناسی دانشمندان مشهور حاصل شود. متن باید استانداردهای نگارش مقاله را رعایت کند. اگر مقاله قبلا در یک مجله علمی منتشر شده است، همان مقاله نمی تواند با تنظیمات کوچک یا بدون مشخص کردن بخش های استفاده شده از مقاله اول در مقالۀ دیگر در هیچ مجله ای منتشر شود. زمانی که نویسندهء یک مقاله جدید یا با ذکر نویسنده یا بدون ذکر آن، از بخش قابل توجهی از مقاله های منتشر شده پیشین، از جمله همکاری ها در مقاله اول استفاده می کند، نقض حق تکثیر رخ می دهد. مجله دیگر می تواند مقاله منتشر شده را  با اجازه ناشر و نویسنده دوباره منتشر کند. در این صورت چاپ مجدد مقاله سرقت ادبی محسوب نمی شود زیرا مجله اظهار می کند که مقاله با اجازۀ مجله ای که در آن مقاله نخستین بار منتشر شده است دوباره منتشر شده است. مقاله اصلی فقط می تواند یکی باشد، کپی کپی است و سرقت ادبی کپی دزدیده شده است. هدف مبارزه با سرقت ادبی بهبود کیفیت، دست یابی به نتایج رضایت بخش و مقایسه نتایج تحقیق خود و نه کپی کردن داده ها از نتایج تحقیق دیگران است. کپی به نتایج نادرست منجر می شود. امروزه مشکل سرقت ادبی بزرگ و گسترده شده است و  در تمام حوزه های فعالیت انسانی مخصوصا در علم حضور دارد. موسسات علمی و دانشگاه ها باید مرکزی برای نظارت، تضمین، ترویج  و گسترش تحقیق با کیفیتآ داشته باشند. بدون توجه به حوزه علمی مورد تحقیق، قانون گذاری و احترام به قوانینِ شیوه مناسب از الزامات هر موسسه تحقیقاتی، دانشگاه و محقق است. در مورد معیارها و استانداردها برای زمان و چگونگی اعلام کردن فردی به عنوان سارق ادبی سوء تفاهم ها و شک هایی وجود دارد. انجمن جهانی سردبیران پزشکی (World Association of Medical Editors=WAME)، انجمن اروپایی سردبیران علم (European  Association of Science Editors=EASE) و کمیته اخلاق نشر (Committee on Publishing Ethics=COPE) بر تعریف دقیق سرقت ادبی، مجازات منتحل توسط جامعه علمی و نحوه آشنا کردن نویسندگان با انواع مجازات ها کار می کنند. روال مطلع کردن سردبیران از سرقت ادبی کشف شده، خروج مقالات از پایگاه داده و قرار دادن نویسندگان در یک فهرست به اصطلاح سیاه است. اکنون، این تنها راه جلوگیری از سرقت ادبی است زیرا مجازات دیگری وجود ندارد.
 

کلیدواژه‌ها

  1. 1. Masic I, Kujundzic E. Science Editing in Biomedicine and Humani- ties. Avicena. Sarajevo, 2013: 11-144.
  2. Amstrong JD. Plagiarism – what is it, whom does it offend and how does one deal with it?  Am J Roentgenol. 1993; 161: 479-484. 
  3. Arslanagic M, Kadic-Maglajlic S. (urednice). Prirucnik za navodjenje izvora u naučnim i stručnim radovima. Sarajevo: Ekonomski fakultet Univerziteta u Sarajevu. 2011: 21-26. 4. Masic I. The Importance of Proper Citation of References in Bio - medical Articles. Acta Inform Med. 2013; 21(3): 148-155. doi:10.5455/ aim.2013.21.148-155. 5. Masic I. How to Search, Write, Prepare and Publish the Scientific Papers in the Biomedical Journals. Acta Inform Med. 2011; 19(2): 68-79.  doi:10.5455/aim.2011.19.68-79. 6. Masic I. Plagiarism in Scientific Publishing. Acta Inform Med. 2012; 20(4): 208-213. doi:10.5455/aim.2012.20.208-213  7. Masic I. Ethical Aspects and Dilemmas of Preparing, Writing and Publishing of the Scientific Papers in the Biomedical Journals. Acta In - form Med. 2012; 20(3): 141-148. doi:10.5455/aim.2012.20.141-148. 8. Masic I. Medical publication and scientometrics. J Res Med Sci. 2013 Jun; 18(6): 516-521. 9. Gustavii B. How to Write and Illustrate Scientific Papers. “nd edition. Cambridge University Press. Cambridge, 2008: 1-18. 10. Donev D. Principles and Ethics in Scientific Communication in Bio - medicine. Acta Inform Med. 2012 Dec; 21(4): 228-233. doi: 10.5455/ aim.2013.21.228-233. 11. Kujundzic E, Masic I. Selective databases distributed on the basis of Frascati manual. Acta Inform Med. 2013 Mar; 21(1): 67-70. doi: 10.5455/aim.2012.21.67-70. 12. Begovic E. My View on Plagiarism. Acta Inform Med. 2014Feb; 22(1): 145-146. doi: 10.5455/aim.2014.22.145-146. 13. Masic I, Sivic S. Social Networks in Education of Health Professionals in Bosnia and Herzegovina - the Role of Pubmed/Medline in improve- ment of medical sciences. Acta Inform Med. 2011; 19(4):196-202. doi: 10.5455/aim.2011.19.196-202. 14. Masic I, Miokovic M, Muhamedagic B. Evidence based medicine - new approaches and challenges. Acta Inform Med. 2008; 16(4):219-25. doi: 10.5455/aim.2008.16.219-225. 15. Masic I, Milinovic K. On-line biomedical databases – the Best Source for Quick Search of the Scientific Information in the Biomedicine. Acta Inform Med. 2012. Jun; 20(2): 72-84. 16. Ilić I. Meta-analiza. Acta Medica Medianae. 2009; 48(2): 28-31. 17. Poster E, Pearson GS, Pierson C. Publication Ethics: Its Importance to Readers, Authors, and the Profession. Perspectives in Psychiatric Care. 2012; 48: 1. doi: 10.1111/j.1744-6163.2011.00323. 18. http://www.scopemed.org/?jid=10&sec=eboard. Accessed on De- cember 23, 2013. 19. www.oecd.org/sti/frascatimanual. Accessed on December 16th, 2013. 20. Dimitrov JD, Kaveri SV, Bayry J. Metrics: journal’s impact factor skewed by a single paper. Nature. 2010; 466 (7303): 179. 21. Marusic A. Importance of Ethical Publishing in Developing Coun- tries. Acta Inform Med. 2012; 20(1):4. doi: 105455/ aim.2012.20.4-4 22. Schreiber M. Self-citation corrections for the Hirsch index. EPL (Eu- rophysics Letters). 2007; 78 (3): 300-302. 23. Gasparyan AY. Peer review in scholarly biomedical journals: a few things that make a big difference. J Korean Med Sci. 2013 Jul; 28(7): 970-971. doi: 103346/jkms.2013.28.7.970. 24. Gasparyan AY, Ayvazyan L, Akazhanov NA, Kitas GD. Conflict of interest in biomedical publications: considerations for authors, peer reviewers, and editors. Croat Med J. 2013 Dec; 54(6): 600-608. 25. Gasparyan AY, Ayvazyan L, Akazhanov NA, Kitas GD. Self-correc- tion in biomedical publications and the scientific impact. Croat Med J. 2014 Feb; 55(1): 61-72. 26. Masic I. Science Editing-Writing and Publishing and Article. Anthro- plogy. 2013; 1(3): e112. doi: 10.4172/antp.1000e112.
مجله زیست شناسی ایران
دوره 3، شماره 5 - شماره پیاپی 5
خرداد 1398
صفحه 6-14
  • تاریخ دریافت: 10 فروردین 1398
  • تاریخ بازنگری: 21 مهر 1398
  • تاریخ پذیرش: 21 مهر 1398